Każdy prosument, bez względu na to czy jest prosumentem wirtualnym, zbiorowym czy też indywidualnym, podlega pod uregulowany w ustawie o odnawialnych źródłach energii sposób rozliczeń produkowanej energii. Obecnie obowiązujący w Polsce system jest nazywany systemem net-billing, w ramach którego podstawą do obliczeń jest wartość rynkowa cen energii. Model taki umożliwia wykorzystywanie nadwyżek z produkowanej energii w okresach, kiedy produkcja instalacji nie pozwala na pełne pokrycie bieżącego zapotrzebowania i jednocześnie zapewnia, że żadna jednostka energii wprowadzona do sieci nie przepadnie.
Czym jest system net-billing?
Net-billing to sposób rozliczania energii elektrycznej wyprodukowanej w instalacjach prosumentów działający on 1 kwietnia 2022 roku zastępując dotychczasowy system opustów (net-metering).
W ramach systemu net-billing, wszelkie nadwyżki produkcji nad bieżące zużycie rozliczane są według wartości, a nie ilości wprowadzonej energii do sieci.
Oznacza to, że niewykorzystana w danym momencie energia jest przeliczana na wartość pieniężną po aktualnie obowiązującej cenie rynkowej obliczanej i publikowanej przez Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A.
Tak obliczona wartość energii jest następnie zapisywana w depozycie prosumenckim prowadzonym przez Twojego sprzedawcę energii elektrycznej. Środki zgromadzone w depozycie prosumenckim są następnie wykorzystywane do rozliczenia energii elektrycznej nabytej od sprzedawcy po cenach taryfowych w okresach, kiedy zużycie energii przewyższa bieżącą produkcję w instalacji, tym samym zmniejszając ostateczną kwotę do zapłaty za energię elektryczną.
Przykład: W słoneczny dzień o godzinie 12 instalacja wyprodukowała 2 kWh energii, zaś mieszkanie przypisane do instalacji skonsumowało jedynie 1 kWh energii. W związku z tym wartość (wyrażona w PLN) nieskonsumowanej 1 kWh zostaje zapisana na depozycie prosumenckim po cenie rynkowej.
Wartość środków zapisanych na depozycie prosumenckim może być rozliczana w celu pokrycia kosztów energii przez 12 miesięcy od dnia, kiedy pojawiła się na Twoim depozycie. Oznacza to, że jeżeli wartość energii pojawi się na Twoim depozycie w sierpniu danego roku, to możesz wykorzystać ją do rozliczenia kosztów zakupu energii do sierpnia roku następnego.
Kto prowadzi rozliczenia zużywanej i produkowanej energii?
Proces rozliczenia produkowanej i konsumowanej energii jest bardzo prosty i nie wymaga podejmowania przez Ciebie żadnych dodatkowych czynności – wszelkie rozliczenia zgodnie z polskim prawem są prowadzone przez Twojego sprzedawcę energii, który jest na podstawie przepisów zobowiązany do prowadzenia rozliczeń na rzecz prosumentów wirtualnych.
Sprzedawca energii ma obowiązek udostępniać Ci na bieżąco w przejrzystej i zrozumiałej formie szczegółowe informacje dotyczące konsumowanej przez Ciebie oraz produkowanej przez Twoją instalację energii za pośrednictwem udostępnionego przez niego systemu informatycznego.
Co się stanie gdy nie wykorzystam środków z depozytu prosumenckiego?
Nie ma obaw jeśli nie zdołasz w pełni wykorzystać środków w ciągu 12 miesięcy – są one bowiem rozliczane począwszy od tych środków, które w pierwszej kolejności pojawiły się na Twoim depozycie, zaś w przypadku, gdybyś cały czas miał ich nadwyżkę, to są one Ci wypłacane przez Twojego sprzedawcę energii na Twój rachunek bankowy po upływie 12 miesięcy odkąd się pojawiły na Twoim depozycie prosumenckim.
Skąd sprzedawca ma informacje dotyczące energii produkowanej w instalacji?
Naszym obowiązkiem jest poinformowanie właściwego operatora sieci dystrybucyjnej (OSD) o mocy wytwórczej, którą dysponujesz jako współwłaściciel farmy po dojściu do końca procesu budowy instalacji.
OSD przekazuje dane o Twojej mocy wytwórczej do Centralnego Systemu Informacji Rynku Energii (CSIRE) prowadzonego przez operatora informacji rynku energii, którym zgodnie z ustawą z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne jest Polskie Sieci Energetyczne S.A.
OSD następnie na bieżąco przekazuje do CSIRE dane o ilości wyprodukowanej energii elektrycznej przez Twoją instalację. Dane z CSIRE są następnie automatycznie pobierane przez Twojego sprzedawcę energii, który wykorzystuje je do rozliczania energii zużytej wraz z energią pobraną.
Czym jest CSIRE?
CSIRE jest systemem informatycznym obsługiwanym przez będącą własnością Skarbu Państwa spółkę Polskie Sieci Elektroenergetyczne S.A., powołanym w celu umożliwienia uczestnikom rynku wymiany informacji o energii elektrycznej. Dane będą wykorzystywane do różnych celów, np. do rozliczeń pomiędzy sprzedawcami i nabywcami energii, oceny stanu rynku energii oraz rozwoju nowych produktów i usług w celu ułatwienia i usprawnienia funkcjonowania rynku energii.
Oto kilka przykładów, jak CSIRE może być wykorzystywany:
- Operatorzy sieci będą mogli lepiej monitorować i zarządzać siecią energetyczną
- Sprzedawcy energii będą mogli lepiej szacować popyt na energię
- Klienci będą mogli lepiej kontrolować swoje zużycie energii
- Organy administracji publicznej będą mogły lepiej planować rozwój energetyki
CSIRE to ważny krok w kierunku stworzenia bardziej nowoczesnego i efektywnego rynku energii w Polsce.
